نقش گونۀ بلوط ایرانی (quercus persica) در مسلح سازی خاک (مطالعۀ موردی: منطقۀ تبرک، حوضۀ بازفت)

Authors

مرضیه کاظمی

کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران احسان عبدی

دانشیار دانشکده منابع طبیعی باریس مجنونیان

استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران حامد یوسف زاده

استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس

abstract

پوشش گیاهی با افزایش چسبندگی خاک، سبب افزایش مقاومت خاک در برابر حرکات توده ای و فرسایش می شود. مهم ترین تأثیر پوشش گیاهی در پایداری، سازوکار مسلح سازی توسط ریشه هاست. میزان مسلح سازی به تراکم و مقاومت کششی سیستم ریشۀ گیاهان بستگی دارد. هدف این پژوهش، بررسی دو پارامتر مقاومت کششی و تراکم ریشۀ گونۀ بلوط ایرانی و مقایسۀ مقاومت کششی و میزان مسلح سازی این گونه در دو فصل زمستان و تابستان است. برای برآورد نسبت سطح ریشه به خاک و پراکنش ریشه ها در افق های مختلف از روش سیستم بیرون زدۀ ریشه ها در اثر فرسایش استفاده و قطر کلیۀ ریشه های دیواره اندازه گیری شد. همچنین نمونه های ریشه به طور تصادفی از پنج پایه بلوط جمع آوری و مقاومت کششی آنها با دستگاه اینسترون استاندارد اندازه گیری شد. مقدار کمینه و بیشینۀ نسبت سطح ریشه به خاک به ترتیب 0002/0 درصد و 93/27 درصد مشاهده شد. دامنۀ قطری ریشه های آزمایش شده برای آزمایش مقاومت ریشه، 5/5- 1/0 میلی متر، دامنۀ نیروی کشش  3/411- 3/1 نیوتن و دامنۀ مقاومت کششی 85/3503 – 93/0 مگاپاسکال بود. بیشترین نسبت سطح ریشه به خاک در عمق 10-0 سانتی متر و کمترینِ آن در عمق 50 سانتی متری دیده شد. با استفاده از این نتایج، میزان مسلح سازی در دو فصل محاسبه و مشاهده شد که بیشترین میزان مسلح سازی مربوط به فصل خزان و در افق 10 سانتی متر است. کمترین و بیشترین میزان مسلح سازی در فصل رویش به ترتیب 0001/0 و 87/2 کیلوپاسکال و در فصل خزان به ترتیب 0004/0 و 37/3 کیلوپاسکال به دست آمد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش گونۀ بلوط ایرانی (Quercus persica) در مسلح‌‌‌‌‌سازی خاک (مطالعۀ موردی: منطقۀ تبرک، حوضۀ بازفت)

پوشش‌ ‌‌گیاهی با افزایش چسبندگی خاک، سبب افزایش مقاومت خاک در برابر حرکات توده‌‌ای و فرسایش می‌‌شود. مهم‌‌ترین تأثیر پوشش گیاهی در پایداری، سازوکار مسلح‌‌سازی توسط ریشه‌‌هاست. میزان مسلح‌‌‌‌‌‌سازی به تراکم و مقاومت کششی سیستم ریشۀ گیاهان بستگی دارد. هدف این پژوهش، بررسی دو پارامتر مقاومت کششی و تراکم ریشۀ گونۀ بلوط ایرانی و مقایسۀ مقاومت کششی و میزان مسلح‌سازی این گونه در دو فصل زمستان و تابستا...

full text

تأثیر فصل بر مقاومت‌ ریشة درخت بلوط ایرانی (مطالعة موردی: منطقة تبرک، حوضة بازفت)

گیاهان به‌عنوان مصالح زیستی علاوه بر داشتن قابلیت خودتجدیدی و خودترمیمی، فاقد تأثیرات منفی بر محیط‌زیست هستند. پوشش‌گیاهی در عرصه‌های شیبدار در فرایند فرسایش خاک و کنترل آن نقش مهمی دارد و سبب افزایش چسبندگی و بهبود پایداری خاک می‌شود. تأثیر گیاهان بر افزایش پایداری دامنه‌ها و آثار هیدرولوژیکی آنها تا حد زیادی وابسته به مقاومت‌کششی ریشه است و تغییرات مقاومت ریشه می‌تواند سبب تغییر تأثیر پوشش‌گی...

full text

نقش مزوفون خاک در انعکاس شرایط استقرار بهینۀ زادآوری بلوط ایرانی (.Lindl Quercus brantii) در جنگل‌های زاگرس (مطالعۀ موردی: منطقۀ دالاب، استان ایلام)

این پژوهش با هدف بررسی نقش مزوفون خاک در شناسایی سریع و کم‌هزینۀ لکه­های دارای زادآوری و بدون زادآوری دانه­زاد بلوط ایرانی در اکوسیستم جنگلی بلوط زاگرس انجام گرفت. سؤال اصلی این تحقیق این است که چرا با وجود حفاظت بلند­مدت، برخی از نقاط دارای تعدادی زادآوری مناسب و برخی نقاط با وجود حضور درختان مادری، بدون زادآوری یا با زادآوری خیلی کم هستند. در شرایط فیزیوگرافی یکسان، 30 لکۀ 100 متر مربعی دارای...

full text

تأثیر فصل بر مقاومت ریشه درخت بلوط ایرانی (مطالعه موردی: منطقه تبرک، حوضه بازفت)

گیاهان به عنوان مصالح زیستی علاوه بر داشتن قابلیت خودتجدیدی و خودترمیمی، فاقد تأثیرات منفی بر محیط زیست هستند. پوشش گیاهی در عرصه های شیبدار در فرایند فرسایش خاک و کنترل آن نقش مهمی دارد و سبب افزایش چسبندگی و بهبود پایداری خاک می شود. تأثیر گیاهان بر افزایش پایداری دامنه ها و آثار هیدرولوژیکی آنها تا حد زیادی وابسته به مقاومت کششی ریشه است و تغییرات مقاومت ریشه می تواند سبب تغییر تأثیر پوشش گی...

full text

بررسی اثر فرم درختان بر برخی از خصوصیات بذر بلوط ایرانی (Quercus persica) (مطالعۀ موردی: جنگل¬های زاگرس گیلانغرب)

به‌منظور آگاهی از تاثیر فرم درختان بر خصوصیات بذر بلوط ایرانی در جنگل‌های زاگرس، در یک دامنۀ شمالی (1960-1040 متر از سطح دریا) در جنگل‌های بلوط شهرستان گیلانغرب، بذر 60 درخت (از هر دو نوع فرم دانه‌زاد و شاخه‌زاد) جمع‌آوری و بررسی شد. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که قطر، تاج‌پوشش و ارتفاع درخت، تعداد بذر، وزن بذر و بذر پوک در بین درختان متعلق به دو فرم درخت، تفاوت معنی‌دار داشتند. نتایج همبستگی ...

full text

فراوانی و تنوع زیستی ماکروفون خاک در داخل و خارج جست‌گروه‌های بلوط ایرانی(Quercus persica) در جنگل‌های زاگرس

ماکروفونخاک به عنوان یک جزء زیستی مهم و تأثیرگذار در فرآیند­های خاک از اهمیت بسزایی برخوردار است. با توجه به اهمیت و نقش این موجودات در خاک جنگل و همچنین ساختار ویژه جنگل­های شاخه زاد زاگرس، پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت ماکروفون خاک در این جنگل­ها واقع در استان کرمانشاه صورت گرفت. در این تحقیق یک محدوده 40 هکتاری از جنگل­های شاخه­زاد بلوط انتخاب و به دلیل شرایط متفاوت داخل جست­گروه با خارج آ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جنگل و فرآورده های چوب

جلد ۷۰، شماره ۱، صفحات ۳۱-۳۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023